فساد، یکی از معضلات و چالشهای جدی حمکرانی است. علیرغم تفاوت در عمق و گسترۀ فساد، کموبیش همۀ جوامع و دولتها با این معضل روبرو هستند. فساد در کشورهای جهان سوم و جوامع توسعهنیافته، از مهمترین عوامل و ریشههای توسعهنیافتگی، فقر و عقبافتادگی اجتماعی محسوب میشود. مبارزه با فساد از مهمترین کارویژههای حکومتداری خوب محسوب میشود. همواره، روشها و راهکارهای مبارزه با این پدیدۀ ویرانگر نیز از دغدغههای مهم دولتها و از مسائل مورد توجه و اهتمام صاحبنظران این عرصه بوده است. این نوشتار، تلاش میکند تا با استفاده از روش توصیفی-تبیینی و گردآوری معلومات کتابخانهای و میدانی، ضمن بررسی زمینهها و عوامل فساد سیاسی و اداری در افغانستان، راهکارهای مبارزه با آن را در این کشور توضیح دهد (مسئلۀ تحقیق). اهتمام و تأکید بر اصل حاکمیت قانون، مشارکت همگانی، نظارت عمومی، عدالت اجتماعی و کآرآمدی اداری از مهمترین شاخصهای مبارزه با فساد هستند (فرضیه). بررسی انجامشده نشان میدهد که نبود حاکمیت قانون، وجود فرهنگ سیاسی سنتی، خویشاوندگرایی و کارگزاران سودجو و بیتعهد، نبود مشارکت عمومی و نظارت همگانی و عدم پاسخگویی و حسابرسی در ادارات از عوامل اساسی ظهور، گسترش و استمرار فساد در کشور هستند (یافتههای تحقیق). نتایج و یافتههای این تحقیق، رهکردهای عینی و اجرایی مؤثر و کارآمدی برای دستاندکاران امور حکومتداری ارائه میکند. این راهکارها ذیل پنج عنوان اساسی تقویت حاکمیت قانون، تقویت مشارکت عمومی و نظارت همگانی، حسابرسی مالی و پاسخگو کردن اداره، گزینش کارمندان متعهد و تأمین مالی کارمندان بررسی میشود (راهکارها).
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1403/6/12 | پذیرش: 1403/8/13 | انتشار: 1403/9/30