Mendeley  

Zotero  

Erfani S T. The Confrontation of the U.S., Russia, and China in the Geopolitical Network of Central Asia. SRQPIS 2025; 1 (4) :53-76
URL: http://srqpis.knu.edu.af/article-1-52-fa.html

با افزایش وابستگی اقتصادی جهان به منابع انرژی، اهمیت یافتن هرچه بیشتر مناطق انرژی‌زا، ظهور مجدد روسیه به‌عنوان بازیگر اصلی در بازار انرژی جهان، نفت و گاز آسیای مرکزی و خیزش چین به‌عنوان قدرت بسیار تأثیرگذار در عرصه‌ی بین‌الملل و شبکه‌ی ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی، رقابت و رویارویی میان قدرت‌های بزرگ در این منطقه‌ی مهم ژئوپلیتیکی افزایش پیدا کرده است. کشمکش‌های طولانی‌مدت بین قدرت‌های بزرگ‌سیستم برای کنترل منابع نفت و گاز طبیعی آسیای مرکزی باعث شکل‌گیری «بازی بزرگ جدید» میان قدرت‌های بزرگ شده است. روسیه به‌عنوان بازیگر اصلی در آسیای مرکزی و چین به‌عنوان قدرت نوظهور و همسایه‌ی این شبکه‌ی ژئوپلیتیکی، خواهان ایفای نقش فعال در این منطقه هستند. آمریکا نیز به‌عنوان کشوری فرامنطقه‌ای که منافع مهم انرژی را در این منطقه برای خود تعریف کرده، خواهان روابط نزدیک‌تر با این منطقه است. پرسشی که در این مقاله مطرح می‌شود، این است که بازی قدرت برای تسلط بر منابع آسیای مرکزی میان چه کسانی است و کدام‌یک پیروز میدان خواهد شد؟ فرضیه‌ی ما این است که با توجه به اهمیت ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی برای قدرت‌های بزرگ‌سیستم، رقابت و رویارویی اصلی در این منطقه بین قدرت‌های بزرگ (آمریکا، روسیه و چین) خواهد بود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که به‌دلیل افزایش روزافزون قدرت چین، این کشور بازیگر اصلی در آینده خواهد بود.