دولتشاهی محمد عارف فصیحی. تبیین پیشفهمهای امام محمد غزالی و تأثیر آنها بر رابطهی اخلاق و سیاست: رویکرد هرمنوتیک. فصلنامه علمی - تحقیقی مطالعات سیاسی و بینالمللی. 1403; 1 (4) :77-100
URL: http://srqpis.knu.edu.af/article-1-53-fa.html
محمدعارف فصیحی دولتشاهی، دکترای روابط بینالملل و استاد مدعو دانشگاه خاتمالنبیین(ص)
چکیده: (30 مشاهده)
تحقیق حاضر، درصدد تبیین مناسبات اخلاق و سیاست در پیشفهمها و علایق امام محمد غزالی در چارچوب رویکرد تفسیری و تأویلی است. این تبیین، با روش توصیفی-تحلیلی از طریق جمعآوری دادهها و اطلاعات اسنادی انجام شده و آثار محمد غزالی بهعنوان یک متن منطبق بر واقعیت، مورد دقت قرار گرفته است. بدینسان، نوشتار حاضر، در پی پاسخگویی به این سؤال اساسی است که پیشفهمهایی همچون هستیشناسی و انسانشناسی امام محمد غزالی، چه نقشی در مناسبات اخلاق و سیاست در اندیشه¬ی ایشان داشته است. در این تحقیق، استدلال میشود که اخلاق و سیاست در فقه سیاسی امام محمد غزالی، تحت تأثیر علایق و پیشفهمهای وی، دارای همبستگی و پیوستاری بهینه و بسامان است؛ اما از آنجا که غزالی در کلام سیاسی تحت تأثیر آموزههای اشعری قرار گرفته است، اخلاق و سیاست، در دو حوزه¬ی متفاوت هدایت میشود. در این مقاله، مناسبات اخلاق و سیاست در اندیشه¬ی امام محمد غزالی، از طریق الگوی گادامر که در فهم اندیشهها بر علایق و پیشفهمهای اندیشمند تأکید و تمرکز ویژه دارد، مورد برسی قرار گرفته است. بر اساس این الگو، تأملات شخصیت مورد نظر پژوهش در باب چگونگی رابطه¬ی اخلاق و سیاست، به پیشفهمها و الزامات زمانه¬ی وی بازگشت داده شده است.
بهمنظور تأمین هدف تحقیق، مباحث در سه بخش ارائـه میشود: در قسمت نخست، هرمنوتیک، بهعنوان چارچوب تئوریک تحقیق مطرح میشود؛ در بخـش دوم، به تبیین پیشفهم و علایق امام محمد غزالی پرداخته شده و در پایان، گزارههای اســتنتاجی از مباحــث مطرحشده ارائـه میشود. با توجه به پیشفهمهای غزالی، این گزاره¬ی استنتاجی مطرح میشود که ایشان نظریه¬ی سیاست اخلاقی را تئوریزه کرده و تئوری اخلاق سیاسی را بیبنیاد و غیرقابل دفاع تلقی میکند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي