Mendeley  

Zotero  

Fazli A A, Erfani S T. Lithium as a Strategic Resource in Global Politics; Opportunities and Challenges for Afghanistan. SRQPIS 2025; 2 (1) :131-152
URL: http://srqpis.knu.edu.af/article-1-60-fa.html

لیتیوم به‌عنوان یکی از منابع استراتژیک حیاتی، نقشی کلیدی در توسعه فناوری‌های نوین به‌ویژه در تولید باتری‌های لیتیوم-یونی برای وسایل نقلیه برقی و ذخیره‌سازی انرژی‌های تجدیدپذیر ایفا می‌کند. افزایش تقاضای جهانی برای این عنصر، اهمیت ژئوپلیتیکی آن را دوچندان کرده است. افغانستان با دارا بودن ذخایر بالقوه لیتیوم، در مرکز توجه قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی قرار دارد؛ اما به‌دلیل ناامنی‌های داخلی، ضعف مدیریتی، کمبود زیرساخت‌ها و نبود سیاست‌های شفاف و پایدار، تاکنون نتوانسته است بهره‌برداری مؤثر از این منابع داشته باشد. هدف این تحقیق، تحلیل اهمیت ژئوپلیتیکی لیتیوم افغانستان در سیاست جهانی و ارزیابی ظرفیت‌های کشور برای استخراج و بهره‌برداری بهینه از این منبع استراتژیک است. سؤال اصلی تحقیق این است که اهمیت ژئوپلیتیکی لیتیوم افغانستان در سیاست جهانی چیست و ظرفیت‌های موجود برای بهره‌برداری از آن تا چه میزان است؟ ذخایر لیتیوم، افغانستان را به بازیگری مهم در رقابت‌های ژئوپلیتیکی تبدیل کرده و بهره‌برداری مؤثر از این منابع می‌تواند نقش قابل توجهی در توسعه اقتصادی و سیاسی کشور داشته باشد. چهارچوب نظری و مفهومی تحقیق براساس نظریه ژئوپلیتیک تنظیم شده است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی-تحلیلی بوده و گردآوری داده‌ها به شیوه کتابخانه‌ای و اسنادی انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد باوجود ظرفیت اقتصادی عظیم، موانعی چون ناامنی، کمبود فناوری و ضعف مدیریتی مانع بهره‌برداری بهینه شده‌اند؛ اما فرصت‌هایی نظیر موقعیت جغرافیایی استراتژیک، امکان همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی، می‌تواند زمینه‌ساز توسعه پایدار و ارتقای جایگاه ژئوپلیتیکی افغانستان شود.